میدان نقش جهان | تاریخچه، تصاویر و راهنمای بازدید
میدان نقش جهان | تاریخچه، تصاویر و راهنمای بازدید
در مرکز شهر اصفهان مکانی وجود دارد که با معماری بی نظیرش نفس هر بیننده ای را بند می آورد. این مکان میدان نقش جهان است. همانطور که از نامش پیداست، می توان نقشی از جهان را در آن دید!
این میدان که با نام میدان امام نیز شناخته می‌شود، یکی از اولین انتخاب های گردشگران داخلی و خارجی برای بازدید از اصفهان است. فرقی نمی‌کند فرصت بازدیدتان از شهر اصفهان کم باشد یا زیاد! پیشنهاد می‌کنیم از دومین میدان بزرگ جهان حتما دیدن کنید! با مجله‌ی گردشگری هتل آسمان اصفهان همراه باشید تا تاریخچه و دیگر اطلاعات لازم درباره این میدانِ باشکوه را با هم مرور کنیم.
آنچه در این مطلب می‌خوانید:
- درباره میدان نقش جهان
- تاریخچه میدان نقش جهان
- در میدان نقش جهان از کجاها دیدن کنم ؟
- ساعات بازدید از میدان نقش جهان
- چگونه به میدان نقش جهان بروم ؟
- تفریحات میدان نقش جهان
- در نزدیکی میدان نقش جهان چه جاذبه هایی وجود دارد ؟
- بهترین رستوران های نزدیک میدان نقش جهان کدامند ؟
- در نزدیکی میدان نقش جهان اصفهان کجا اقامت کنم ؟
- جمع بندی
درباره میدان نقش جهان
این مکان پس از انقلاب اسلامی با نام میدان امام نیز شناخته شد و یکی از مهمترین میراث جهانی یونسکو در ایران است. مجموعه نقش جهان با چهار بنای برجسته و بازارهای سرپوشیده، یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم برای ایرانیان و همچنین گردشگران سراسر جهان است.
تاریخچه میدان نقش جهان
میدان شاه (اثر والتر میتل‌هولتسر حوالی سال ۱۳۰۴)
بسیاری از جهانگردانی که در زمان‌های گذشته به توصیف شهر اصفهان پرداخته‌اند، از شکوه و عظمت میدان نقش جهان بسیار سخن گفته‌اند و این منطقه از اصفهان نقطه عطف تمام سفرنامه‌نویسان بوده و هست. سفیران و نمایندگان خارجی و اتباع کشورهای دیگر نیز بسیار از این میدان بازدید کرده و خاطراتی را شرح داده‌اند. بسیاری از مذاکرات تاریخی میان دولتمردان ایرانی و سفیران خارجی در میدان نقش جهان انجام می‌شد.
در سال 1006 هجری قمری به دستور شاه عباس اول، پایتخت ایران از قزوین به اصفهان رسما تغییر یافت. به دلیل این تغییر، شاه عباس باید مطمئن می شد که پایتخت جدید، شکوه سلسله صفویه را به تصویر می کشد. به همین دلیل شهر را بازسازی کرد و در این راه باشکوه ترین میدان اصفهان را در جایی که باغی به نام نقش جهان وجود داشت، بنا کرد. میدان نقش جهان اصفهان دومین میدان بزرگ جهان (بعد از میدان تیان‌آنمن پکن) است.
همانطور که گفتیم، تا پیش از دوره صفویه، در محل فعلی میدان نقش جهان، باغی به نام نقش جهان وجود داشته‌است. پایه اولیه میدان به شکل امروزی، 5 سال پس از انتقال پایتخت به اصفهان، یعنی سال 1011 هجری قمری بنا شد و طی حدود 14 سال ساخت بناهای آن به اتمام رسید. اما تزئینات و تغییرات آن حتی تا سال‌های آخر صفوی نیز ادامه داشت. بنابر منابع گوناگون، استاد محمدرضا و استاد علی‌اکبر اصفهانی، دو تن از معمارانی هستند که میدان را طرح‌ریزی نمودند.
نام این دو معمار بر سردر بناهای پیرامونی میدان از جمله مسجد جامع عباسی قابل مشاهده است. به اعتقاد بسیاری از معماران، طرح این میدان از میدان سابق عتیق در اصفهان الگو برداری شد. بطور کلی در این نوع طراحی، که به نام میدان ایرانی شناخته می‌شود، پیوند میان بازار، مرکز حکومتی و محل مذهبی مورد توجه قرار می‌گرفت. نمونه‌های دیگر این طراحی را در میدان امیرچخماق یزد، میدان شاه قزوین، و میدان صاحب آباد تبریز میبینیم.
در زمان شاه عباس اول، میدان نقش جهان اصفهان شکوه و اهمیت زیادی داشت. اما هرچه تاریخ به پایان سلسله‌ی صفوی نزدیک شد، از شکوه این میدان نیز کاسته شد. چرا که آب‌هایی که در جوی‌ها روان بود، به تدریج راکد شد و درختان نیز خشکیدند. این شرایط در زمان حمله اشرف افغان به اصفهان وخیم‌تر شد و حتی تا زمان قاجار نیز ادامه پیدا کرد. به‌دلیل تغییر پایتخت از اصفهان، رسیدگی و توجه به این میدان صفوی کاهش یافت و بخش‌هایی از آن تخریب شد.
اما خوشبختانه در زمان حکومت پهلوی اول، به دستور رضاخان بازسازی برخی از بناهای تاریخی و همچنین حجره‌های اطراف نقش جهان آغاز شد و تغییراتی نیز در میانه‌ی میدان انجام گرفت. با این اقدامات، رونق اقتصادی به بازار نقش جهان بازگشت و درفهرست آثار تاریخی ایران ثبت شد.
میدان نقش‌جهان در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۱۳ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده‌است. همچنین این میدان در سال ۱۳۵۸ به ثبت میراث جهانی یونسکو رسید و از جمله نخستین آثار ایرانی بود که توانست نظر یونسکو را به خود جلب کند.
نمایشی از بازی چوگان در میدان نقش جهان، منبع عکس: فدراسیون چوگان
دورتادور میدان نقش جهان اصفهان دویست حجره دوطبقه وجود دارد و مهم ترین بناهای اطراف میدان نقش جهان عبارتند از: کاخ عالی قاپو، مسجد جامع عباسی (مسجد امام)، مسجد شیخ لطف الله، بازار و سردر قیصریه.
در میدان نقش جهان از کجاها دیدن کنم ؟
- کاخ یا عمارت عالیقاپو
در ضلع غربی نقش جهان، دیدنی ترین میدان اصفهان، ورودی شاه نشین و دولتخانه عصر صفویه قرار دارد. کاخ عالی قاپو اصفهان کاربردهای متعددی داشت که بیشتر برای امور دولتی و اداری استفاده می‌شد. این بنا، طی سال‌های متمادی تکمیل شده و در طول سلطنت شاهان صفویه قسمت هایی به آن اضافه شده است.
درباره کاخ عالیقاپو اصفهان بیشتر بدانید …
- مسجد جامع عباسی
به نظر برخی از گردشگران، برجسته ترین بنای میدان، مسجد جامع عباسی می باشد که در ضلع جنوبی نقش جهان واقع شده است. این مسجد را مسجد امام نیز می‌نامند و برای بسیاری بزرگ‌ترین نمونه معماری دوره صفویه است. در این اثر معماری، نمونه‌ی فوق العاده‌ای از کاشیکاری هفت رنگ را میبینیم که در کنار آن، کتیبه های زیبایی از استادان بزرگی چون علیرضا عباسی و محمدرضا امامی نیز به چشم می خورد.
درباره مسجد جامع عباسی اصفهان بیشتر بدانید …
- مسجد شیخ لطف الله
مسجد شیخ لطف الله، مسجد دیگری است که در میدان نقش جهان اصفهان قرار دارد. این مسجد از نظر اندازه بسیار کوچکتر از مسجد جامع عباسی است، اما در مورد زیبایی آن نمی‌توان نظر داد. چرا که تزئینات آن بسیار منحصربفرد است. طراحی خاص گنبد این مسجد به گونه ای است که نمایی از پر طاووس را برای بیننده تداعی میکند و به همین دلیل یکی از جاذبه‌های ویژه‌ی گردشگری اصفهان و حتی ایران محسوب می شود.
درباره مسجد شیخ لطف الله اصفهان بیشتر بدانید …
- بازار قیصریه و سردر قیصریه
میدان نقش جهان مکان مناسبی برای خرید سوغاتی و صنایع دستی اصفهان است.
بازار قیصریه، میدان قدیم دوران سلجوقی (میدان عتیق) اصفهان را به میدان جدید عصر صفوی (میدان نقش جهان) متصل می کند. قیصریه در فروش فرش و قالیچه، جواهرات و سنگ‌های گران‌بها و دیگر انواع صنایع دستی تخصص دارد. همچنین اگر در هنگام ورود به بازار قیصریه به سردر آن دقت کنیم، تزئینات، کاشیکاری، خطاطی و نقاشی‌های نفیسی را مشاهده می‌کنیم که متاسفانه به‌دلیل کم‌توجهی بسیار مخدوش شده است. اما هنوز هم شکوه و زیبایی سردر قیصریه را می‌توان درک کرد.
ساعات بازدید از میدان نقش جهان
میدان نقش جهان اصفهان ساعت بازدید ندارد و شما می‌توانید در هر ساعت از شبانه‌روز از آن دیدن کنید. اما بناهای اطراف میدان، مانند کاخ عالیقاپو، مسجد جامع عباسی و مسجد شیخ لطف الله، در نیمه اول سال از ساعت 9 صبح الی 18 و در نیمه دوم سال از ساعت 9 صبح الی 16 به روی بازدیدکنندگان گرامی باز می‌باشد. البته این نکته را در نظر داشته باشید که در هنگام نماز ظهر و نماز جمعه، درب مسجد جامع عباسی به روی نمازگزاران باز است ولی برخی محوطه‌های مسجد در طول آن زمان بازدید ندارد.
پیشنهاد می‌کنیم هنگام غروب آفتاب نیز از قدم زدن در محوطه میدان نقش جهان اصفهان و بازارهای آن غافل نشوید!
چگونه به میدان نقش جهان بروم ؟
برای رفتن به سمت میدان نقش جهان راه‌های زیادی وجود دارد که در نهایت به دو ورودی اصلی میدان (خیابان سپه در سمت غرب و خیابان حافظ در سمت شرق) ختم می‌شود.
- می‌توانید با استفاده از مترو و یا وسایل نقلیه دیگر، خود را به میدان امام حسین (دروازه دولت) برسانید و از آنجا حدود 600 متر (7 دقیقه) در خیابان سپه پیاده روی کنید تا به میدان نقش جهان برسید. ورود اتومبیل به خیابان سپه و میدان نقش جهان ممنوع است.
- مسیر دیگر، از سمت خیابان استانداری است که می‌توانید با وسیله نقلیه خود، وارد خیابان استانداری شوید و تا ابتدای خیابان حکیم به مسیرتان ادامه دهید. سپس در حدود 200 متر تا میدان نقش جهان پیاده روی کنید.
- مسیر سوم که از سمت شرق میدان نقش جهان است، خیابان حافظ می‌باشد. تا اواسط این خیابان می‌توانید با وسیله نقلیه تردد کنید. سپس باید حدود 200 متر تا میدان نقش جهان پیاده روی کنید.
تفریحات میدان نقش جهان
میدان نقش جهان از گذشته تا کنون محل برگزاری بسیاری از جشن ها و اعیاد سنتی بوده است. همچنین محل برگزاری ورزش های سلطنتی مانند چوگان بوده که آثاری از دو دورازه سنگی قدیمی چوگان نیز در این میدان وجود دارد. برخی منابع حکایت از این دارند که این دروازه قدیمی‌ترین دروازه چوگان جهان است.
در حال حاضر درشکه‌ها و ماشین‌های برقی زیادی در میدان وجود دارند که می‌توانید سوار شوید و از چرخیدن دور میدان نقش جهان بدون خستگی لذت ببرید.
کافه های سنتی و رستوران های زیادی در این میدان قرار گرفته که می توانید انواع غذاهای سنتی، شیرینی ها، دسرها و بستنی مخصوص اصفهان را امتحان کنید.
یکی از تفریحات مهم در هر شهر، گشت و گذار در بازارها و خرید سوغات است. میدان نقش جهان این گزینه را نیز پیش روی شما قرار داده و می‌توانید در کنار بازدید از بناهای تاریخی، به بازار سنتی هم سر بزنید و انواع و اقسام صنایع دستی و سوغاتی های اصفهان را یکجا در این بازار، مشاهده و خریداری کنید.
پیشنهاد می‌کنیم این مطالب را نیز ببینید:
بهترین خوراکی‌های اصفهان کدامند ؟
هرآنچه درباره سوغات و صنایع دستی اصفهان باید بدانید!
در نزدیکی میدان نقش جهان چه جاذبه هایی وجود دارد ؟
بجز بناهای تاریخی و تفریحاتی که می‌توانید در خود میدان نقش جهان اصفهان از آنها لذت ببرید، جاذبه‌های دیگری نیز در نزدیکی این میدان قرار گرفته که می‌توانید ساعاتی را نیز به دیدن آنها اختصاص دهید. بعنوان مثال:
- کاخ موزه چهلستون: 500 متر (6 دقیقه پیاده روی)
- گذر چهارباغ عباسی: 900 متر (10 دقیقه پیاده روی)
- خانه مشروطه: ۹۵۰ متر (11 دقیقه پیاده روی)
- مسجد جامع حکیم (جورجیر): 980 متر (12 دقیقه پیاده روی)
- عمارت هشت بهشت: 1 کیلومتر (12 دقیقه پیاده روی)
- میدان عتیق امام علی (سبزه میدان) و مسجد جامع عتیق: 1.8 کیلومتر (6 دقیقه با خودرو)
بهترین رستوران های نزدیک میدان نقش جهان کدامند ؟
در اطراف میدان نقش جهان رستوران‌های سنتی زیادی قرار دارند که کیفیت غذاهای آنها نیز مطلوب است. یکی از رستوران‌هایی که می‌توانید هم از فضای سنتی و هم از غذاهای متنوع آن استفاده کنید، رستوران بام و کافه هتل ستاره است که در خیابان حافظ واقع شده و تنها با 4 دقیقه پیاده روی می‌توانید از میدان نقش جهان به این رستوران سنتی زیبا برسید. در ادامه آدرس و شماره تماس هتل ستاره را در اختیارتان قرار می‌دهیم.
در نزدیکی میدان نقش جهان اصفهان کجا اقامت کنم ؟
محدوده میدان نقش جهان به‌دلیل قرارگرفتن در مرکز شهر، یکی از بهترین انتخاب‌ها برای محل اقامت شماست. در اطراف این منطقه‌ی گردشگری، هتل‌های سنتی، مدرن، هاستل، و بوتیک هتل‌های زیادی وجود دارد. یکی از نزدیکترین هتل‌های سنتی به میدان نقش جهان اصفهان، هتل ستاره می‌باشد که می‌توانید اقامت آرام و امنی را در آن تجربه کنید.
عکس
آدرس رستوران و کافی شاپ هتل ستاره:
اصفهان- میدان نقش جهان- خیابان حافظ- هتل ستاره
شماره تماس هتل رستوران ستاره:
03132207060
09108931940
مسیر دسترسی به هتل رستوران ستاره:
جمع بندی
با توجه به مطالبی که در بالا ذکر شد، میدان نقش جهان اصفهان از آثار و بناهای تاریخی زیادی برخوردار است که شاید دیدن همه این بناها نیاز به فرصتی طولانی داشته باشد. اما توصیه می‌کنیم اگر حتی فقط یک ساعت در اصفهان هستید، از دیدن این میدان تاریخی غافل نشوید. چرا که هر سلیقه‌ای داشته باشید، پیشنهادی برای گذراندن اوقات شما دارد و می‌تواند خاطرات به‌یادماندنی در ذهنتان ثبت کند. در این مطلب سعی کردیم هرآنچه در هنگام بازدید از میدان نقش جهان نیاز دارید را در اختیار شما قرار دهیم تا به‌راحتی بتوانید بهترین برنامه‌ریزی را برای زمان خود انجام دهید.